Vitamine D-supplementen met een hoge dosering mogen volledig uit het basispakket van de zorgverzekering worden gehaald. Dat adviseert Zorginstituut Nederland aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Hiermee wordt jaarlijks 129 miljoen euro op de totale zorgkosten bespaard, maar de keerzijde van het verhaal is dat de 1,5 miljoen mensen die vitamine D op recept slikken, dit niet meer vergoed krijgen. Als dit advies wordt opgevolgd, wanneer gaat het dan in? En voor wie is dit een risico? Marcel Levi geeft antwoord.
MARCEL LEVI
Marcel Levi is internist, voorzitter van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en hoogleraar geneeskunde aan de Universiteit van Amsterdam.
Waarom slikken mensen vitamine D op recept?
“Zo’n vijf miljoen Nederlanders slikken vitamine D. 1,5 miljoen daarvan doet dit op doktersrecept, de rest koopt het zelf, bijvoorbeeld bij de drogist. Bij die eerste groep gaat het om mensen die echt extra vitamine D nodig hebben. Denk aan kleine kinderen, zwangere vrouwen, mensen van kleur en mensen die hun lichaam dusdanig bedekken waardoor ze weinig worden blootgesteld aan de zon. Ook als het advies van het Zorginstituut Nederland wordt opgevolgd, kunnen deze mensen vitamine D vergoed blijven krijgen, mits hun arts vindt dat hier genoeg reden toe is.”
Is het slikken van vitamine D-supplementen onnodig als je niet onder een van die groepen valt?
“In de meeste gevallen is dat inderdaad onnodig. Vitamine D kun je namelijk voor een deel uit voeding halen. Het zit bijvoorbeeld in vette vis, noten en fruit, zoals bananen, sinaasappels en aardbeien. Daarnaast maakt je lichaam zelf vitamine D aan als de huid wordt blootgesteld aan zonlicht. Je huid maakt de cellen aan en via je lever en je nieren wordt de vitamine D geactiveerd. Bij de meeste mensen werkt dat prima. Je kunt daarom zeggen dat mensen die gevarieerd eten en voldoende zonlicht krijgen (15 tot 30 minuutjes per dag buiten is al voldoende) helemaal geen supplementen nodig hebben.”
Wat vind je van het advies om vitamine D uit het basispakket te halen?
“Ik kan me voorstellen dat mensen graag vitamine D bij slikken, ook als het niet door een arts is vastgesteld dat het nodig is. Aan de andere kant begrijp ik het advies ook. Van al die miljoenen mensen die nu vitamine D op recept slikken, heeft niet iedereen dat echt nodig, dus kan er flink wat geld bespaard worden. Mocht je tóch vitamine D willen slikken, kun je dat op eigen kosten doen. Je koopt al een potje met 70 pillen voor € 15. Daar doe je twee maanden mee, dus op jaarbasis ben je € 90 kwijt. Het is een eigen afweging of je dat eraan wil uitgeven.”
Kleven er geen gezondheidsrisico’s aan?
“Dat denk ik niet. Ik denk wel dat het gebruik van vitamine D hierdoor kan gaan afnemen. Maar of dat erg is, is de vraag. Het Zorginstituut denkt van niet. Ik geloof ook echt niet dat er hierdoor ineens heel veel mensen met een vitamine D-tekort gaan kampen, aangezien je bij een gezond dieet en voldoende blootstelling aan zonlicht vaak al genoeg vitamine D binnenkrijgt.”
Als dit doorgaat, vanaf wanneer wordt vitamine D dan niet meer vergoed?
“Of dit advies wordt opgevolgd moet nog door het parlement beslist worden. En zo zijn er nog meer zaken die ze momenteel overwegen rondom het basispakket. Ik verwacht dat dit voorstel er komt bij de volgende begroting. Waarschijnlijk zou het dan per ingang van volgend jaar in gaan.”
Zijn de vitamine D-supplementen die je bij de drogist kunt kopen net zo goed?
“In de basis is er heel weinig verschil. Je hebt wel speciale geactiveerde vitamine D. Je hebt namelijk je lever en je nieren nodig om vitamine D die je opneemt uit zonlicht te activeren. Bij sommige mensen werkt dat niet of minder goed. Zij krijgen speciale geactiveerde vitamine D, maar dat is een uitzonderingsgroep.”