Wetenschappers vermoeden al lange tijd dat vitamine D het risico op auto-immuunziektes kan verminderen. Een nieuw onderzoek laat nu zien dat dit ook echt het geval is – in ieder geval voor mensen boven de vijftig.
Vitamine D-supplementen blijken daadwerkelijk de kans op auto-immuunziektes te verminderen. Amerikaans onderzoek laat voor het eerst een direct verband tussen de twee zien bij mensen ouder dan vijftig.
Archief
Eerdere studies die de effecten van vitamine D op auto-immuunaandoeningen onderzochten, keken vooral naar vitamine D-niveaus bij mensen die al een auto-immuunziekte hebben, of die er later een ontwikkelden. Andere studies leken er ondertussen wel op te wijzen dat vitamine D-supplementen een positief effect hebben op het immuunsysteem.
‘Uit dieronderzoek weten we dat vitamine D allerlei wonderlijke effecten heeft op ons immuunsysteem’, zegt de Amerikaanse reumatoloog Karen Costenbader. ‘Maar we hebben nog niet eerder aangetoond dat het innemen van vitamine D echt auto-immuunziekten kan voorkomen.’
Willekeur
Costenbader en haar collega’s onderzochten bijna 26.000 Amerikanen van vijftig jaar of ouder. Ze verdeelden hen in twee groepen. De ene groep ontving vitamine D-supplementen en de andere groep een nep-supplement – ook wel een placebo genoemd. ‘Het mooie van zulke gerandomiseerde onderzoeken is dat zij daadwerkelijk een verband kunnen aantonen’, zegt Costenbader.
Het onderzoeksteam volgde de deelnemers vijf jaar lang en hielden bij of zij auto-immuunaandoeningen ontwikkelden, zoals reumatoïde artritis, psoriasis en de ziekte van Hashimoto, waarbij de schildklier ontstoken is. Hieruit bleek dat een dagelijkse dosis van 2000 internationale units (IU) vitamine D de kans op het ontwikkelen van een auto-immuunziekte met zo’n 22 procent verlaagde. Dat was in vergelijking met het placebo. Die dosis is een stuk hoger dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van 400 IU van het Voedingscentrum.
Onbekend
Het is nog onduidelijk hoe vitamine D auto-immuunziektes kan voorkomen. We weten wel dat het in ons lichaam wordt omgezet naar een actieve vorm die het functioneren van immuuncellen kan beïnvloeden.
‘Er zijn duizenden mogelijke mechanismen’, zegt Costenbader. ‘Het zou kunnen dat vitamine D het immuunsysteem helpt om potentiële indringers te onderscheiden van lichaamseigen materiaal, of dat het juist de ontstekingsreactie tegen het eigen lichaam onderdrukt.’
Gepersonaliseerd advies
Costenbader adviseert haar patiënten nu om een dagelijkse dosis van 2000 IU vitamine D in te nemen. Zij moeten echter wel de juiste leeftijd hebben en het moet veilig voor hen zijn. Ze raadt het daarom niet zomaar aan iedereen aan. ‘Je moet het echt aan je arts laten weten als je begint met het innemen van supplementen’, zegt ze. ‘Er kunnen gezondheidsredenen zijn waarom je ze juist niet moet nemen.’
De onderzoekers verlengen hun studie om te kijken hoe lang de positieve effecten van vitamine D-supplementen aanhouden. Ze hopen ook een nieuw onderzoek te starten met jongere mensen. ‘Ik ben heel enthousiast, en eigenlijk ook best omver geblazen, door de resultaten’, aldus Costenbader.