Innameadvies medicatie en supplementen
Het nuchter moeten innemen van levothyroxine is belangrijk voor de opname van het medicijn. Dit geldt dus ook voor het innemen van extra tabletten, pillen en poeders, drankjes of supplementen tegelijkertijd met of na de inname van de medicatie.
Rectificatie vitamine B12
Tot onze grote spijt is er in het decembernummer van Schild een fout geslopen. Gevraagd naar onschuldige supplementen, zoals vitamine B12, antwoordt prof. dr. Max Nieuwdorp: ‘Het kan wel degelijke onomkeerbare schade veroorzaken aan je zenuwen.’ Helaas betreft het hier een vergissing en bedoelde Nieuwdorp de schadelijke effecten (zenuwschade) van een teveel aan vitamine B6. Vitamine B12 heeft dus niet zulke bewezen schadelijke effecten.
Besef dus dat onschuldig lijkende supplementen en vrij te verkrijgen medicijnen problemen kunnen opleveren door onderlinge interactie. Meld wat je gebruikt bij je (huis)arts en apotheek.
Tekorten
Blijvende vage klachten, zoals vermoeidheid, haaruitval, licht in het hoofd of concentratieproblemen, worden soms onterecht gelinkt aan de (niet-optimale behandeling van de) schildklier. Een vitamine- of mineralentekort kan ook de boosdoener zijn. Sommige vitamine- en mineralentekorten komen vaker voor bij mensen met schildklieraandoeningen, ondanks een gezond voedingspatroon; toch wordt het vaak over het hoofd gezien. De klachten lijken namelijk veel op de (rest)verschijnselen bij een schildklieraandoening.
Een tekort aan vitamines of mineralen kan ontstaan door een verminderde darmwerking of darmaandoeningen. Een aantal auto-immuunziekten – die wat vaker in combinatie met schildklieraandoeningen voorkomen – kunnen ervoor zorgen dat voedingsmiddelen niet voldoende worden opgenomen. Hierbij kunt u denken aan een glutenintolerantie (coeliakie) of een pernicieuze anemie. Ook de schildklieraandoening lijkt de oorzaak te kunnen zijn van een slechte opname van voedingsstoffen, maar eventuele achterliggende oorzaken zijn nog niet bekend.
Een aantal voorkomende tekorten die we bij schildklierpatiënten zien, is naast een vitamine B12-tekort ook vitamine D en ijzer. In dit artikel zullen we op deze voedingsstoffen nader ingaan. De oorzaken van deze tekorten kunnen verschillend van aard zijn. Bespreek dit bij aanhoudende klachten (restverschijnselen) met je behandelend arts en vraag om uw bloed hierop te laten testen of om andere (auto-immuun) aandoeningen uit te sluiten.
Baat het niet, schaadt het niet?
Sommige vitamines en mineralen kunnen schadelijk zijn voor de gezondheid als je er langere tijd te veel van neemt. Daarom is voor een aantal vitamines en mineralen een maximale hoeveelheid vastgesteld.
Meer lezen op de website van het Voedingscentrum
Magnesium en levothyroxine niet tegelijk slikken
Voor sommigen middelen (zoals mineralen als magnesium) geldt dat er 4 uur tussen inname moet zitten. In multivitaminen zitten vaak ook mineralen waar dit voor geldt. Controleer en vraag van te voren na bij je apotheek welke medicijnen en dergelijke je wel en niet tegelijkertijd met je medicatie kunt innemen.
Vitamine B12
Patiënten met een auto-immuun schildklieraandoening hebben een (licht) verhoogde kans op andere auto-immuunaandoeningen zoals een vitamine B12 tekort. Bij een auto-immuunaandoening die tot een vitamine B12 tekort leidt wordt dit veroorzaakt door problemen met de opname in de darmen. Aanvullen met tabletten helpt dus niet. Behandeling met B12-injecties is dan nodig om het tekort aan te vullen. In het algemeen kan de behandeling met B12 injecties niet meer worden gestaakt. Bij patiënten die goed zijn ingesteld op schildklierhormoon en toch klachten houden kan het zinvol zijn om de vitamine B12 te controleren.
Je vindt meer informatie over B12 op de website van Thuisarts.nl, het Voedingscentrum, de richtlijn voor huisartsen over B12.
Prof. Bruce Wolffenbuttel, internist-endocrinoloog, heeft een aantal veel gestelde vragen beantwoord in ‘Vitamine B12, hoe zit dat met voeding en tekorten?’
IJzer
Om dezelfde opnameproblemen, maar eveneens als de menstruatie is ontregeld, wordt ook bloedarmoede – een tekort aan ijzer – wat vaker gezien in combinatie met schildklieraandoeningen. IJzer is onder andere nodig voor de aanmaak van het schildklierhormoon in het lichaam. Bij een (vermoeden) van een trage schildklier kan het dus van belang zijn ook het ijzergehalte te controleren en eventueel beiden te behandelen.
Meer lezen over bloedarmoede op Thuisarts.nl
Vitamine D
Een recent onderzoek heeft laten zien dat bij een groep patiënten met een schildklieraandoening een lagere vitamine D spiegel gevonden wordt dan bij een controlegroep. De oorzaak is nog niet duidelijk. Het is wel belangrijk als er sprake is van een tekort aan vitamine D dit met tabletten aan te vullen.
Meer lezen over vitamine D
Biotine stoort soms bij bloedonderzoek
Het is aan te raden om alert te zijn op de effecten van biotine in combinatie met het schildkliermedicijn levothyroxine. Biotine kan de testresultaten van schildklierfunctietesten beïnvloeden (TSH, FT4 en FT3). Door onjuiste testresultaten kun je een verkeerde dosis van levothyroxine krijgen voorgeschreven.
Biotine is ook wel bekend als vitamine H, vitamine B7 of B8. Deze vitamine kan ook in multivitamines of supplementen voor haar, huid en nagels zitten. Meestal staat het dan vermeld op de verpakking.
Als je levothyroxine gebruikt, informeer je arts als je producten met biotine gebruikt. Of als je deze kortgeleden gebruikt hebt. Doe dat voor een meting van je schildklierwaarde.
Bron: CBG-nieuwsbericht, 16 november 2022
Een praktisch advies
Zit er minder dan 300 microgram biotine in je vitamine-tabletten, neem ze dan pas nadat je bloed hebt laat prikken voor TSH, FT4 en/of FT3. Zit er veel meer biotine in je tabletten (5000 tot 10000 microgram) wacht dan na inname van de laatste tablet 3 dagen voordat je bloed laat prikken.
Meer lezen over het op de juiste manier van innemen bij Levothyroxinegebruik en bij Relatie voedingsmiddelen en schildklier en bij Relatie voedingsmiddelen en schildklier.
Referenties
Voedingscentrum: Vitamine B12 (cobalamine)
Stichting B12-tekort
Hu, S., Rayman, M.P. (2017). Multiple Nutritional Factors and the Risk of Hashimoto’s Thyroiditis. DOI: 10.1089/thy.2016.0635