Op het advies van hun huisarts of specialist slikken maar liefst anderhalf miljoen Nederlanders vitamine D. Sinds 1 januari krijgen zij dat niet meer vergoed als ze dit bij de apotheek halen. “We hebben nu dagelijks gesprekken van mensen die zeggen: als ik het zelf moet betalen, koop ik het wel elders”, vertelt apotheker Kadir Akçay.
De apotheek waar Akçay werkt, heeft de prijzen inmiddels met een euro verlaagd. “Niet alleen zodat ze het via de apotheek krijgen, maar ook om zeker te weten dat ze het krijgen.”
Anders is er namelijk geen zicht meer op of mensen het nog slikken. Akçay is bang dat patiënten het anders helemaal niet gaan halen uit financiële overwegingen. Ook niet bij de drogist, waar de prijzen volgens hem vaak hoger liggen, en waar patiënten ook geen combinatie met calcium kunnen krijgen.
Vitamine D is sinds 1 januari 2023 uit het basispakket gehaald, ondanks verzet van onder meer ouderenbonden en patiëntenverenigingen. Minister Ernst Kuipers (Volksgezondheid) nam het advies over van het Zorginstituut. Het supplement zou voor de meeste mensen gewoon betaalbaar zijn.
Voor een hoge dosis (75 microgram) betaal je 6,79 voor 60 pillen. Dat lijkt niet veel, maar artsen en apothekers vrezen dat er wel degelijk mensen zijn die vitamine D nodig hebben en de kosten als drempel zien.
Voor mensen die het nu op recept hebben, is het belangrijk dat zij het blijven slikken. Dat zijn bijvoorbeeld mensen met broze botten, of mensen die al eens een botbreuk hebben doorgemaakt. Ook oncologische patiënten hebben ene hogere dosering nodig, en patiënten met een verstoorde nierfunctie. “De risico’s zijn dan dat mensen eerder hun botten breken.”
Niet overbodig
Ook de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP) benadrukt hoe belangrijk het is dat mensen hun voorgeschreven vitamine D blijven slikken. “Dit is een geneesmiddel dat tot voorkort werd voorgeschreven door de huisarts, dat is geen overbodig iets”, zegt Dennis Mulkens van de KNMP. “Wij adviseren mensen om bij de apotheek te blijven, als ze dat niet doen, hebben we er geen zicht meer op.”
Vitamine D, hoe zit het?
Vitamine D is belangrijk voor onze botten, tanden en weerstand. Een belangrijke bron van vitamine D is zonlicht. “Als je tussen 12.00 en 15.00 naar buiten gaat, met je hoofd en handen onbedekt, maak je meestal genoeg aan”, zegt Annabel Schipper van het KWF.
Zonnebrandcrème is belangrijk, want zelfs dan maak je nog genoeg vitamine D aan in de zomer. “Je moet beschermd naar buiten gaan.” En de zonnebank? Dat is geen oplossing.
Het KWF heeft er ook voor gepleit dat het supplement in het basispakket blijft. Niet iedereen maakt namelijk genoeg vitamine D aan. Jonge kinderen, ouderen, mensen met een getinte huidskleur en zwangere vrouwen zijn bijvoorbeeld kwetsbare groepen. “Ook voor borstkankerpatiënten is het belangrijk.”